Antymaterialistyczny przekaz w muzyce reggae a aspiracje życiowe jej słuchaczy

Jach Łukasz

Streszczenie


Według badaczy współczesności obecne kierunki ludzkiej aktywności w znacznym stopniu wyznaczane są przez wartości materialistyczne. Choć znajdują one odzwierciedlenie w dominującej (pop)kulturze, odnaleźć można również przykłady przekazów wyraźnie im się przeciwstawiających. Należy do nich światopogląd związany z muzyką reggae, prezentowany w tekstach utworów wysoko waloryzujących wolność osobistą, relacje międzyludzkie oraz rozwój duchowy. Świat nastawiony na osiąganie celów materialistycznych porównywany jest w nich z apokaliptycznym Babilonem – potężnym, ale zmierzającym do nieuchronnej zagłady. W artykule zaprezentowano wyniki dwóch badań mających na celu ustalenie, czy obcowanie z treściami zawartymi w muzyce reggae wiąże się z określonym profilem celów życiowych. W pierwszym z nich starano się zbadać, czy refleksyjne obcowanie z muzycznym przekazem antymaterialistycznym (reggae) i materialistycznym (hip-hop) może wpływać na charakteryzujący jednostkę profil aspiracji życiowych. Drugie z badań polegało a porównaniu profilu aspiracji życiowych słuchaczy muzyki reggae z wynikami uzyskanymi w grupie porównawczej. W obu procedurach wykorzystano Indeks Aspiracji Życiowych (Grouzet i in., 2005; Górnik- Durose, Janiec, 2010) w autorskim ujęciu czteroczynnikowym.


Słowa kluczowe


teoria autodeterminacji, cele życiowe, Indeks Aspiracji Życiowych, muzyka reggae

Pełny tekst

PDF

Literatura


Arnett, J.(1993). Three Profiles of H eavy Metal Fans: A Taste for Sensation and a Subculture of Alienation. Qualitative Sociology, 16, 423–443.

Barber, B. R. (2008). Skonsumowani. Jak rynek psuje dzieci, infantylizuje dorosłych i połyka obywateli, przeł. H . Jankowska, Warszawa: Muza S.A.

Buss, D.M. (2000). The Evolution of Happiness. American Psychologist, 55, 15–23.

Cebula, M., Kucharski, P. (2012). Antykonsumpcja jako wyraz dbałości o jakość życia. W: M. G órnik-Durose, A.M. Zawadzka (red.), W supermarkecie szczęścia (297–320). Warszawa: Difin.

Cushman, T. (1991). Rich Rastas and Communist Rockers. A Comparative Study of the Origin, Diffusion and Defusion of Revolutionary Music Codes. Journal of Popular Culture, 25:3, 17–61.

Deci, E.L., Ryan, R.M. (2008). Facilitating Optimal Motivation and Psychological Well-Being Across Life’s Domains. Canadian Psychology, 49, 14–23.

Dittmar, H . (2007). The Costs of Consumer Culture and the “CageWithin”: The Impact of the Material “Good Life” and “Body Perfect” Ideals on Individuals” Identity and Well-Being. Psychological Inquiry, 18, 23–59.

Gąsiorowska, A. (2012). Czy dla każdego większa ilość pieniędzy oznacza lepszą sytuację finansową? Postawy wobec pieniędzy a spostrzeganie własnego dochodu. Psychologia Ekonomiczna, 1, 6–18.

Górnik-Durose, M., Janiec, K. (2010). Merkantylizm psychiczny, struktura celów życiowych a poczucie dobrostanu psychicznego. W: A.M. Zawadzka, M. Górnik-Durose (red.), Życie w konsumpcji, konsumpcja w życiu. Psychologiczne ścieżki współzależności (s. 142–160). Sopot: G WP.

Górnik-Durose, M., Mróz, B., Zawadzka, B. (2012). Współczesna oferta supermarketu szczęścia – nowe zjawiska w zachowaniach konsumenckich. Trójgłos interdyscyplinarny. W: M. Górnik-Durose, A.M. Zawadzka (red.), W supermarkecie szczęścia (321–345). Warszawa: Difin.

Griskevicius, V., Tybur, J.M., Van den Bergh, B. (2010). Going Green to Be Seen: Status, Reputation and Conspicuous Conservation. Journal of Personality and Social Psychology, 98, 392–404.

Grouzet, M. E., Ahuvia, A., Kim, Y ., Ryan, R. M., Schmuck, P., Kasser, T., Dols, J. M. F., L au, S., Saunder, S., Sheldon, K. M. (2005). The Structure of Goal Contents Across 15 Cultures. Journal of Personality and Social Psychology, 89, 800-816.

Hebdige, D. (2002). Subculture – the meaning of style. London, New York: Routledge.

Jach, Ł. (2012a). Prorocy Syjonu w konsumpcyjnym Babilonie – muzyka reggae jako wyraz sprzeciwu wobec współczesnej hegemonii pieniądza. W: M. Górnik-Durose, A.M. Zawadzka (red.), W supermarkecie szczęścia (274–296). Warszawa: Difin.

Jach, Ł. (2012b). Cele życiowe i satysfakcja z życia studentów o różnych profilach temporalnych. Psychologia Jakości Życia, 11, 127-144.

Kasser, T. (2010). Materialism and its Alternatives. W: A.M. Zawadzka, M. Górnik-Durose (red.), Życie w konsumpcji, konsumpcja w życiu. Psychologiczne ścieżki współzależności (s. 127-141). Sopot: GWP.

Kasser, T., Cohn, S., Kanner, A.D., Ryan, R.M. (2007). Some Costs of American Corporate Capitalism: A Psychological. Exploration of Value and Goal Conflict. Psychological Inquiry, 18, 1-22.

Miller, G . (2010). Teoria szpanu. Seks, ewolucja i zachowania klienta (przeł. B. Reszuta). Warszawa: Prószyński i S-ka.

Mróz, B. (2010). Dyskretny urok konsumpcjonizmu. Szkic do portretu konsumenta XXI wieku. W: A.M. Zawadzka,

M. Górnik-Durose (red.), Życie w konsumpcji, konsumpcja w życiu. Psychologiczne ścieżki współzależności. (s. 15–33). Sopot: GWP.

Różycka, J., Wojciszke, B. (2010). Skala wiary w grę o sumie zerowej. Studia Psychologiczne, 48, 33–44.

Ryan, R.M., Deci, E.L. (2000). Self-Determination Theory and the Facilitation of Intrinsic Motivation, Social Development, and Well-Being. American Psychologist, 55, 68–78.

Seligman, M.E.P. (2008). Psychologia pozytywna. W: J. Czapiński (red.), Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu, zdrowiu, sile i cnotach człowieka (s. 18–32). Warszawa: PWN

Vansteenkiste, M., L ens, V., Deci, E.L. (2006). Intrinsic Versus Extrinsic Goal Contents in Self-Determination Theory: Another Look at the Quality of Academic Motivation. Educational Psychologist, 41, 19–31.

Vohs, K.D., Schooler, J.W. (2008). The Value of Free Will. Encouraging a Belief in Determinism Increases Cheating. Psychological Science, 19, 49–54.




DOI: https://doi.org/10.14659/PJOEP.2013.04.03

Odniesienia

  • Obecnie nie ma odniesień.